شواهد جدید درباره ی نقش چاقی در بروز عوارض دیررس دیابت نوع 2

21ژانویه 2021- کاهش وزن موفقیت آمیز بخشی جدایی ناپذیر از درمان دیابت نوع 2 محسوب می شود. با این وجود، مطالعات متعدد اهمیت کاهش وزن را زیر سوال برده اند. با این حال، داده های جدید حاصل از یک مطالعه مشاهده ای در مقیاس بزرگ که در DIfE با همکاری مرکز تحقیقات دیابت آلمان(DZD)  انجام شده است، از توصیه های فعلی پزشکان در مورد کاهش وزن پشتیبانی می کند. یافته های منتشر شده در مجلهDiabetologia ، حاکی از آن است که چاقی و افزایش وزن می تواند منجر به اختلالات عروقی شود که دلیل اصلی بیماری و مرگ در افراد دیابتی نوع 2 است.

نگاهی دقیق تر به اختلالات عروقی

وزن نقش مهمی در ایجاد دیابت نوع 2 دارد. با این حال، تحقیقات کمی در مورد چگونگی تاثیر چاقی و تغییرات وزن که منجر به عوارض دیررس دیابت نوع 2 می شود، انجام شده است. به طور خاص، تاکنون مطالعه ای که داده هایی از مقایسه ی بیماری های میکرووسکولار و ماکروواسکولار را ارائه دهد، انجام نشده است. بیماری میکروواسکولار، رگ های خونی کوچک را تحت تأثیر قرار داده و می تواند صدمات جبران ناپذیری به کلیه ها، اعصاب و چشم وارد کند و در نتیجه منجر به دیالیز، قطع عضو و کوری شود. از طرف دیگر، آسیب ماکروواسکولار، رگهای خونی بزرگ را تحت تأثیر قرار داده و باعث بروز حملات قلبی و مغزی می شود.

مطالعات قبلی نتایج متناقضی را در مورد تأثیر چاقی بر خطر عوارض عروقی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داده است. الی پولمیتی، دانشجوی دکترا در گروه اپیدمیولوژی مولکولی به ریاست پروفسور ماتیاس شولز در انستیتوی تغذیه انسانی پوتسدام-ربروکه آلمان (DIfE)و نویسنده اول مقاله ی اخیر، گفت: با این حال، بیشتر مطالعات با افرادی آغاز می شود كه دیابت دارند و در آنها اضافه وزن نیز می تواند نتیجه ی دارو درمانی باشد. ما شاخص توده بدنی(BMI) ، را قبل از تشخیص دیابت بررسی كردیم تا تحت تأثیر درمان قرار نگیرد.

اهمیت BMI برای خطر عوارض میکرووسکولار

این تیم تحت هدایت پرفسور شولز ارتباط BMI قبل از تشخیص دیابت نوع 2 و تغییر BMI پس از تشخیص را با بروز عوارض میکرو و ماکروواسکولار بررسی کردند. برای این منظور، طی یک دوره ده ساله، تیم تحقیقاتی حدود 1000 شرکت کننده در مطالعهEPIC  پوتسدام - که به تازگی دیابت نوع 2 در آنها تشخیص داده شده بود و عاری از سایر بیماریهای مزمن بودند-، را تحت نظارت قرار دادند.

محققان نتوانستند ارتباط مشخصی بین BMI و بروز عوارض ماکروواسکولار برقرار کنند. با این حال، وضعیت در مورد عوارض میکرووسکولار متفاوت بود:نتایج نشان داد که چاقی می تواند عملکرد کوچکترین رگهای خونی، شریانی و مویرگی را مختل کند. هر پنج امتیاز BMI بالاتر در زمان تشخیص دیابت با 21 درصد خطر بیشتر عوارض میکرووسکولار، همراه بود. الی پولمیتی، گفت: این خطر در حال افزایش مداوم، مستقل از مقدار اولیه است. برای مثال یک بیمار با نمایه ی توده ی بدنی35 ، در مقایسه با فردی با نمایه ی توده ی بدنی30، 21 درصد بیشتر در معرض خطر عوارض میکرووسکولار قرار دارد، همینطور برای فردی با نمایه ی توده ی بدنی 28 در مقایسه با 23، این خطر بیشتر است.

تیم تحقیقاتی همچنین تأثیرات تغییر وزن پس از تشخیص دیابت را بررسی کردند. پزشکان به طور معمول توصیه می کنند که افراد چاق و دارای اضافه وزن که به دیابت نوع 2 مبتلا هستند، حداقل پنج درصد از وزن بدن خود را کاهش دهند تا وضعیت متابولیسمی آنها بهبود یابد. برای فردی که 80 کیلوگرم وزن دارد، این به معنای از دست دادن چهار کیلوگرم از وزن بدن است. کاهش وزن می تواند منجر به بهبود فشار خون، چربی خون و سطح قند خون شود. پروفسور ماتیاس شولز با جمع بندی نتایج، گفت: داده های ما توصیه های مربوط به مدیریت وزن را تقویت می کند، بطوری که هرچه کاهش وزن پس از تشخیص بیشتر باشد، خطر عوارض میکرووسکولار نیز کاهش می یابد. با این حال، اگر افراد پس از تشخیص دیابت، وزن اضافه کنند، این خطر نیز افزایش می یابد.

با کنترل وزن از رگ های خونی خود محافظت کنید

پرفسور شولز و تیمش در مطالعه مشاهده ای خود، نگاهی دقیق به چگونگی تاثیر اضافه وزن بر بروز عوارض دیررس دیابت نوع 2 ، انداختند. پولمیتی محقق ارشد این پژوهش، گفت: در حالی که ما ارتباط واضحی را بین اضافه وزن و عوارض ماکروواسکولار مشاهده نکردیم، داده های ما ارتباط بین اضافه وزن و عوارض میکرووسکولار را بوضوح نشان داد. بنابراین نتایج ما بر اهمیت کاهش وزن در پیشگیری از عوارض شدید مرتبط با دیابت تاکید می کند.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-01-diabetes-evidence-underlines-role-obesity.html